حروف و صداهای فارسی را بهتر بشناسیم
سرگروه پایه ی اول آشتیان

ویژگی های الفبای فارسی

نامگذاری صداهای فارسی

الفبای فارسی از نظر شکل وارتباط آن با صدا،دارای مشخّصات زیر است :

1- حروفی که هر کدام فقط یک صدادارند . (علامت واحد درمقابل صدای واحد )

( ب ، پ ، ج ، چ ، خ ، د ،ر ، ژ ، ش ، ف ، ک ، گ ، ل ، م ، ن )

2- حروفی که چند شکل از آن ها صدای یکسانی دارند (چند علامت در مقابل یک صدا )

( ت ، ط )- ( ث ، س ، ص )- ( ح ، ه )- ( ذ ، ز ، ض ، ظ )- ( ع ، ء )- ( غ ، ق )

3-حروفی که بر عکس دسته ی دوم هر یک از آن ها در مقابل چند صدا قرار می گیرند .(یک علامت در مقابل چند صدا ) . که شامل حروف زیر است .

( و ، ه ، ی ) برای مثا ل :

 

حرف « و » :

درکلمات : گاو ، ورزش ( صدای صامت « و » )

درکلمات : دود ، گردو ( صدای مصوت « او » )

درکلمات : خوش ، خود ( صدای مصوت « -ُ » )

درکلمات : نو ، جو ( صدای مصوت مرکب « - َو » )

درکلمات : خویش ، خواهش (صدایی نداردو خوانده نمی شود .)

 

حرف « ه » :

درکلمات : ماه ، کوه ( صدای صامت « هِ » )

درکلمات : خانه ، میوه ( صدای مصوت « اِ )

 

حرف « ی » :

درکلمات : سیب ، قوری (صدای مصوت « ای » )

درکلمات : یک ، سایه (صدای صامت «ی » )

 

نامگذاری صداهای فارسی جهت تدریس :

نکته ی بسیار مهم ( 1 ) :

هر هجا ( بخش ) همیشه دارای یک مصوّت است واین مصوّت نیز لزومآً صدای دوم هجا است ، به عبارت دیگر در زبان فارسی آنچه ما ، درآغازهجا به عنوان مصوت می بینیم در اصل با یک همزه شروع می شود وسپس مصوت نوشته می شود . ( برای آشنایی بیشتر رجوع کنید به هجا وساختار آن در زبان فارسی در همین وبلاگ )

 

نکته بسیار مهم ( 2 ) :

برای سهولت تدریس وآموزش آسان مصوت ها ، در کلاس اول ابتدایی و(کلاً درمقطع ابتدایی ) همزه ی اول هجا یا بخش نادیده گرفته می شود و مصوت ها ی آن برای دانش آموزان گفته می شود وازهمین خاصّه نیز برای نامگذاری مصوت ها استفاده می شود.

 

1- نامگذاری مصوت ها :

الف ) مصوت های دو شکلی : ( اَ ،آ ، اُ ، او )

- « اَ» دارای دو شکل است : « اَ » اوّل « -َ » غیراوّل یا( دوم ) مثا ل : اَنار- دَر

- « آ» دارای دو شکل است : « آ » اوّل « ا » غیراوّل یا( دوم ) مثا ل : آ ب – بار

- « اُ» دارای دو شکل است : « اُ » اوّل « -ُ » غیراوّل یا( دوم ) مثا ل : اُتاق - بُز

- « او » دارای دو شکل است : « او » اوّل « و » غیراوّل یا( دوم ) مثا ل : او – جارو

 

ب ) مصوت های چهار شکلی : ( اِ ، ای )

- « اِ » دارای چهار شکل است : « اَ » اوّل « -ِ » غیراوّل یا( دوم ) « ﻪ »آخر چسبان « ه » آخرتنها مثا ل : اِمام ، دِل ، خانه ، کوزه

- - « ای » دارای چهار شکل است : « اﯾ » اوّل « ﯾ» وسط « ی »آخر « ای » آخرتنها مثا ل : ایران ، سیب ، بازی ، خانه ای

 

2- نامگذاری صامت ها :

- الف ) یک شکلی ها که عبارتند از : ( د ، ذ ، ر ، ز ، ژ ، ط ، ظ ، و ) که هر جای کلمه بیاید به همین شکل نوشته می شود .

- ب ) دو شکلی ها به « آخر» و«غیر آخر» نامگذاری می شوند.اگر در آخرکلمه بیایندشکل « آخر »رواگردراوّل باوسطکلمه بیایند،شکل «غیرآخر» نوشته می شوندکه شامل بیست حرف زیر است :

( ﺒ ،ب –ﭙ ، پ- ﮅ ت –ڎ ث - ﺠ ج –ﭼ چ – ﺤ ح – ﺧ خ – ﺴ س – ﺷ ش – ﺼ ص – ﺿ ض – ﻓ ف – ﻗ ق- ﻛ ک- - ﮔ گ – ﻠ ل – ﻤ م – ﻨ ن – ﻳ ی )

- ج ) چهار شکلی ها که شامل سه حرف ( ع ، غ ، ه )است که به «غیرآخر»و «وسط» و « آخر چسبان» و « آخرتنها » نامگذاری می شوند:

غیر آخر وسط آخرچسبان آخرتنها

ﻋ ﻌ ﻊ ﻉ

ﻏ ﻐ ﻎ ﻍ

ﻫ ﻬ ﻪ ه


نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:




تاریخ: دو شنبه 5 دی 1390برچسب:,
ارسال توسط مهدی مطهری